Ilme, edebe ve hakikate talip olalım.

Ilme, edebe ve hakikate talip olalım.
Ilim edebin hizmetçisi, edep de hakikatin hizmetçisidir. Dolayısiyle ilim okunarak, edep yaşanarak ve hakikat ise, ilim ile edebin yoğrulup harmanlaşmasıdır. Diğer bir deyimle; Ilim, nimmetlerdir; Edep, nimetleri tencerede pişirmektir ve Hakikat ise, pişirilen nimetleri  yemektir. 

Yukarda belirtiğimiz gibi ilim okumakla mümkündür. Dolyısiyle ilmi, kitaplardan öğrenilir ama bu ilmi doğru bir şekilde öğrenmek için bir rehber, öğretmen şarttır. Rehber, ilmi doğru bir şekilde algılanmasına yardımcı olandır. Dikkat edilmesi gereken Rehberin-öğretmenin ilin irfandan haberdar olmasi gerekir; Yanlışa yanlış, doğruya doğru diye bilmelidir. Hakikat ne ise onu beyan etmelidir. 

Bu durum Alevilerde; Ilim talep eden bir kişi, pire varmalı ve pir tarafindan irşad edilir yani eğitilir. 

Dünyada çileler çektin yoruldun
Evinde dostunda huzur buldun
Eşine yavruna sevgi sundun
Gönülde sevgin can dedem

Sevenin dostların seni unutmaz
Cahiller çoktur doğruya varmaz
Edep ahlak haddini aştı talip olmaz
Gönülde sevgin can Dedem

Hakka talip olmayan yoldan çıktı
Kötü cahil zalim kulları azapla yaktı
Arifler erenler bu yola lşık saçtı
Gönülde sevgin can Dedem

İlim İrfan öğrenen cahil olmaz
Gönül gözü kör olan Hakk’ı bulmaz
Hakkın huzuruna imansız varılmaz
Gönülde sevgin can Dedem

Yoldaş'ım Hakk’a talip okur kelam
Erenler Hakk'ın katında Huzur Bulan
Şah-ı Merdan Ali'ye yoldaş olan
Gönülde sevgin can Dedem
Kenan Yavuz 

Ilmin faydaları; Ham ervahlıktan olgunluğa, erdemliğe, kamilliğe ulaşmaktır. Dolayısiyle cehaletin önüne geçmektir, nefsini kötü isteklerden korumaktır, dünyevi davranış ve hareketlerimizde olgunlaşmaktır, konuşma-hitapta olgunlaşmaktır, güven ve itibardır yani kısacası insanın kendi kendini olgunlaştırıp mükkemel hale getirmesidir ve böylece de insanlara her haliyle faydalı, örnek olması ve aynı zamanda ilmiyle kendini ölümsüz hale getirmesidir.

Sonuç itibariyle; Dünyevi yaşantımıza bir anlam verebilmek, daha mükkemel bir yaşam sürdürmek ve amacına yönelik; Okumayla, deneyle, gözlemle elde edilen bilgidir. Bilgi; Aydınlıktır, olgunluktur, kendini bilmektir, söz sahibi olmaktır, ölümsüzlüktür yani kısacası cehaletin karşıtıdır.    

Edep, Tasavvuf ilminde; Iyi tutum ve davranış; Ruhen ve bedenen her türlü kötülüklerden korunmanın, arınmanın prensiplerine sahip olmaktır. Alevi deyimiyle, eline beline diline sahip olmaktır. 

Eline sahip olmak; Elinle koymadığını almamak, yani elinle kimsenin hakkına müdahalede bulunmamak, insanları incitmemektir. Kul hakkına, emeğe saygılı olmak.  

Diline sahip olmak; Gözünle görmediğini söylememek, iftira etmemek, kötü söz etmemektir. Dil ile insanlara zarar vermemek.  

Beline sahip olmak; Eşinden gayri başka bir kadınla cinsel ilişkiye girmemek, helalin olmayana uçkur çözmemektir. Nefsine sahip olmak.  

Edebin önemi ve amacı; Toplum içindeki manevi ahlak aşayışını sağlamak, huzur ve uyum içinde yaşamaktır. 

Ilim ve edep ile ham ervahlıktan olgunluğa, erdemliğe, kamilliğe ulaşmış bir kişi, hakikat makamına ulaşmıştır. Insanın geldiği öz ile özleştiği, Hakk’ın sırlariyle buluşmasıdır. Gönül gözü açılır, Mürşid-i Kamil olur. Buna da “velilik” mertebesi denir. Pir Hünkarın diliyle; „Allah’ı kendi özünde bulma“ sıdır. 

Hakk’la Hakk olmuş, o mertebenin manevi olgunluğuna ulaşmış bir ulu zat kimi zaman zahiri alemi ve kimi zaman batiniliği yaşar. Ulu erlerin muhabbetinde bulunanlara, esenlik ve mutluluk verir. Manevi anlamda yeni boyutlara ulaşmasını sağlar. Bu nedenle, Alevilikte yapılan gönül muhabbetleri, Allah’a yapılmış en güzel ibadettir. Çünkü Amaç bir gönüle girmek, orda taht kurmaktır.  

Hakikat ise, incidir; Kendi özüne ermektir, gerçeği görmektir, fazilettir, candır, kilittir, ışıktır, Hakk mertebesine erişmiş ve Hakk ile beraber olmaktır.
=Seyyid Hakkı=