Alevilikte, hukuk ve ahlak...

 
Alevilikte, Hukuk ve Ahlak...
Insanların toplu halde yaşamaya başlamasiyle beraber, ahlak bilincini de beraberinde geliştirmişlerdir. Bu ahlaki bilinç yanı sıra, kurallı yaşam sistemi de kaçınılmaz olmuştur. Böylece ınsanoğlu uyum ve huzur içinde yan yana yaşamanın hukuk ve ahlak kurallarına bağlı kalınmasiyle mümkün olacağı bilincine varılmıştır. 

Hukuk, dünyevi davranışlara ve ahlak ise, maneviyete yönelik kurallardır. Hukukun amacı, adaleti gerçekleştirmektir. Buna karşın ahlakın amacı ise, Iyiyi gerçekleştirmek diğer bir deyim ile iyiye, hakikate ulaştırmaktır. 

Dolayısiyle Hukuk kuralları yazılı normlar iken ahlak kuralları ise, çoğunlukla yazılı olmayan normlardır. 

Hukuk kuralları; Insanların davranış ve eylemlerini düzenlemesiyle beraber sınırlamalar da getirir yani yaptırım söz konusudur. Daha açık bir ifadeyle hukuk kurallarının amacı, insanların eylem ve davranışları sonucunda başka insanların zarar görmesini engellemektir.  

Ahlak kuralları da ise, insanların davranış ve eylemlerine sınırlandırmalar getirir ancak ahlak kurallarında yaptırım yoktur. Kişilerin ya da toplumların kendi kendilerini kontrol eder ve ahlaki olmayan davranışlarına, kendi sınırlandırmaları geçerlidir. 

Böylece hukuk kuralları siyasi yönetim(devlet) tarafından oluşturulur ve ahlaki kurallarda ise, insan kendi ahlaki kurallarını kendisi oluşturur.  Dolayısiyle hukuk kuralları, resmi-yazılı kurallardır. Ahlakta ise, kurallar yazılı değildir. Hırsızlık kuralını örnek vermek gerekirse; Hırsızlık gayri ahlaki bir davranış olarak kabul etmekle kalmaz, aynı zamanda yaptırımlar yani hapis cezası, para cezası, vs. öngörür. Ahlak ise, hırsızlığın sadece yanlış bir davranış olduğunu belirtir. Demek ki hukuk resmi, ahlak ise gayri resmi kuralların bir bütünüdür.

Alevi Hukuk ve ahlak sistemi tamamen ayrı, özgün ve kendine has bir hukuk ve ahlak anayasasıdır. 

Alevi inancı; Arap Emevi saltanatından, Osmanlı saltanatına dek devlet yöneticileri tarafından; "Sapkın inanç" olarak nitelenmiş ve Alevilerin inanç önderleri katledilmeleri yönünde din ulemaları tarafından fetvalar verilmiştir. Bu fetvalar Osmalı döneminde, din uleması Şeyh-ül Islam eliyle verilmiştir. 

Bu dıştalama, karalama, iftiralar sonucu Aleviler devletin hukuk ve ahlak sistemi dışında; Dört kapı kırk makam kapsamında eline diline beline sahip olma ilkeleriyle eşit, insancıl, paylaşımcı, tamamen kendine özgün, has bir toplumsal hukuk ve ahlak anayasasını oluşturmuştur. Bu ilkeler doğrultusunda cem ibadetlerinde sorunlarını ve dini hizmetlerini Hakk meydanında, kendi inanç önderleri huzurunda sorunlarını çözmüş ve ibadetlerini de yerine getirmişlerdir.