Bozatlı Hızır ve inancı...

Bozatlı Hızır ve inancı...
Bozatlı Hızır hem nebilik, hem de Velilik gibi, manevi değeri vardır. Birçok inançlarda kabul gördüğü gibi sıkıntıya düşen, darda, zorda kalanların yardımına koşan, insanları sıkıntıdan kurtaran, Hakk’la Hakk olmuş Veliyullahtır. Velilik makamı, ilim irfan makamıdır. Velilik ilmi ise, iki cihan ilmine tekabül eder. 

Pir Sultan Abdal;
Uğrum Sıra giden bozatlı Hızır,
Ayrılık derdinin dermanı nedir?
Her iki aleme olmuşsun nazır,
Ayrılık derdinin dermanı nedir? 

Tasavvuf erenlerine göre, iki ilim vardır; Zahir ve batın ilmi...
Hz.Musa, zahir ilmini ve Bozatlı Hızır ise, iki cihan ilmi yani zahir ve batın ilmini temsil eder.  

Fıransız ilim adamı Louis Massignon, Bozatlı Hızır hakkıda; „Bütün kalbiyle kendini Allah’ın iradesine teslim eden, iman sahiplerinin üstünüdür. Ondan daha ileri gidilmez“ buyurmuştur.  

Bu güzel değerlendirmeden yola çıkarak, Bozatlı Hızır; Zor durumda kalanların yardımına koşan, kalbi temiz, iyilik sever ve insanlara, daima yardım edendir. Uğradığı yerlere, bolluk ve bereket dağıtıp insanların dileklerini yerine getirendir. Dertlilerin derdine derman ve hastalara, şifa verendir.  

Bozatlı Hızır, Aleviler arasında çok özel bir yere sahiptir. Çünkü o, fakirin yanında zalimin karşısındadır. Darda kalanların yanındadır. Ak sakallı, bembeyaz elbiseleriyle bozatına binip diyar diyar dolaşarak insanları koruyan, kollayan, kurtaran ve hoşgörü ile sevgiyi harmanlayan Pir’dir. Bilge, ulu, evliya ve derviş gibi bir değil birden fazla kişiliğiyle insanlara doğru yolu gösteren manevi güçtür. 

Hızır inancı…
Inanca göre Hızır’ın bastığı yerler bereketlenir, yeşillenir, dallanır, bol masül verir, bolluk ve bereket getirir. Yani Bozatlı Hızır, bolluğun ve bereketin simgesidir. Dolayısıyla Alaeviler yoksullukta, kıtlıkta, hastalıkda, dara düştüklerinde Bozatlı Hızır’ı yardıma çağırıp, dertlerine derman olması için yalvarıp yakarmışlardır. 

Seyyid Nizamoğlu;
Açıldı can gözümüz gör seyranımız,
Hazreti Hızır’dır asıl seyranımız.
Kırk sekiz Cuma bizim bayramımız,
Senede gelene hacet kalmadı. 

Ey Nurettin Seyfi vardır da elin,
Kimse bilmez senin esrarın halin.
Hızır verdi yeşil eliyle dolum,
Ekşi üzüme hacet kalmadı. 

Bozatlı Hızır, günümüzde oldukça geniş bir çoğrafyada dara düşenlerin, “yetiş imdadımıza ya Bozatlı Hızır” diyerek çağırdıkları ortak bir ismidir.  

Bozatlı Hızır, Alevilere göre; Kimi zaman bir melek, kimi zaman yardımcı ve bir kurtarıcıdır. Dolayısıyla Aleviler, misafiri Hızır’la, Hızır’ı da Şahı Merdan Ali ile bir tutmuşlardır.  

Alevi toplumuna göre Hızır evliyadır, nebidir, melekdir, bilgedir, Kamil-i Insan’dır, diğer bir deyimle zahir ve batıni olarak, sayısızca sıfat tașımaktadır. Bu sıfatlar, manevi sıfatlardır. 

Takdir edilir ki, “Hızır” adı, somuttan soyuta geçildiğinde; Koruyucu, kurtarıcı, yaratacı, yardımcı kimliği nedeniyle; Yarı insan, yarı melek, yarı Veli ve yarı Peygamber simgesi olarak karşımıza çıkabiliyor.  

Diğer bir deyimle Bozatlı Hızır’ın hem Nebilik, hem de Velilik gibi, manevi değeri vardır. Tüm inanclarda kabul gödüğü gibi sıkıntıya düşen, darda, zorda kalan herkesin yardımına giden, insanları sıkıntıdan kurtaran, Hakk’la Hakk olmuş Veliyullahtır. 

Dolayısıyla Bozatlı Hızır, toplumsal yaşamda adalet ve güvencenin sembolü olmuştur. Haksızlığa uğrayanlar, “Hızır cezanı versin” dediklerini ve burada haksızlığa uğrayanların Bozatlı Hızır’a sığındıklarını görüyoruz. 

Bozatlı Hızır, Anadolu insanı için her zaman doğru, çalışkan, her yerde hazır ve nazır, adaletli, yardımsever, dar günde anında imdada yetişen, bilge, ulu evliya veya bir Pir’dir.  

Hızır’a verilen değeri Fakir Edna şu sözlerle dile getirmiștir:
Çok günah işledim senin katında,
Eriş Şahı Merdan sen imdat eyle.
Kul daralmayınca Hızır yetişmez,
Yetiş Hızır Nebi sen imdat eyle. 

Hızır’ın yaşadığını iddia eden kaynaklar, Ab-ı Hayat suyunu ilk içenin Hızır olduğundan yola çıkarak, Hızır’ın ebedileştiğini savunmaktadırlar. Ab-ı Hayatı içtiği anlatılan Hızır’ın Mürşid-i Kamil olduğunu Şah Hatayi kendi nefeslerinde şöyle dile getirmiştir. 

Azattır fenadan geçen,
Ab-ı Hayat’tan içen,
Zulmetin kapısun açan,
Hızır sıfat veli gerek. 

Hatayi sözünün manisin verdi,
Yar ile ettiği ahdinde durdu,
Cebrail Musa’ya Hızır’a var dedi,
Mürşid-i Kamil‘e varmadan olamaz. 

Bozatlı Hızır, kainatın gözcüsüdür…
Hızır ümmeti gözetler, denetler, vicdani değerleri ölçerek, gönüllere konuk olup, sevdalılara yardımcı olan elle tutulmaz, gözle görülmez Nebi’dir, Şahı Merdan Ali’dir, Evliya’dır, Insan-ı Kamil’dir.  

Anadolu çoğrafyasının dışında, Hızır inancı…
Halkların inançlarına göre Hızır, çok geniş bir coğrafyada görülmüştür. Bu nedenledir ki, görüldüğü her yerde: Hızır Evi veya Hızır çeşmesi gibi adlar verilmiştir.
Aşk ile, Bozatlı Hızır demine Huu…